ნაწყვეტი ბრიტანული Vogue-ის ინტერვიუდან, რომლის რედაქტორიც გახლდათ სასექსის ყოფილი ჰერცოგინია, მეგან მარკლი, ჟურნალისტი კი პრინცი ჰარი. სამეფო ოჯახის ყოფილმა წევრმა ინტერვიუ ბრიტანელ პრიმატოლოგთან, ეთოლოგთან, ანთროპოლოგთან და ახლა უკვე აქტივისტთან, ლეგენდარულ ჯეინ გუდოლთან ჩაწერა.
პრინცი ჰარი: ჯეინ, თქვენ ხალხი გიცნობთ, როგორც ბრიტანელ პრიმატოლოგს, ეთოლოგსადა ანთროპოლოგს, თუმცა ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში თქვენი საქმიანობა ბუნებაზე ზრუნვას და ადამიანების უფლებების დაცვასთან ასოცირდება. როდის გადაწყვიტეთ, რომ სამუშაო მიმართულება შეგეცვალათ?
ჯეინ გუდოლი: 1986 წელს, მე მონაწილეობა მივიღე კონფერენციის ორგანიზებაში, რომლის მიზანიც იყო დაკვირვება შიმპანზეების ქცევებზე სხვადასხვა, განსხვავებულ გარემოში. მე იქწავედი, როგორც მეცნიეტი და წამოვედი, როგორც აქტივისტი. სულ სხვანაირად გავათვიცნობიერე ჩვენს გარშემო არსებული პრობლემები, სხვანაირად დავაფასე გარემო და მასში მცხოვრები ცოცხალი არსებები. ვფიქრობდი, ჩვენ ისიც კი არ შეგვიძლია დავეხმაროთ შიმპანზეებს, ნუთუ როგორ შევძლებთ დავეხმაროთ ადამიანებს? ამ დღიდან ყველაფერი შეიცვალა.
ჰარი: წლების გასვლასთან ერთად როგორ ფიქრობთ როგორი დამოკიდებულება უყალიბდებათ ადამიანებს ამ საკითხზე?
ჯეინი: რა თქმა უნდა, არიან ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ წვლილი შეიტანონ ამ საქმეში, თუმცა ამავდროულად ჩვენ ვხედავთ გულგრილად განწყობილ უამრავ ადამიანს. მთავარი შეტყობინება, რის გავრცელებასაც ვცდილობ, არის ის, რომ დავფიქრდეთ, სანამრამეს გავაკეთებთ. კარგად გავარკვიოთ რას ვყიდულობთ და სად, რისგან მზადდება ესა თუის ნივთი, ხომ არ ეწირება ათასობით ცხოველის სიცოცხლე ამა თუ ბრენდის პროდუქციის დამზადებას. შევეცადოთ ვიყიდოთ ნაკლები სასმელი, რომელიც პლასტმასის ბოთლშია ჩამოსხმული.
ჰარი: როგორც აღნიშნეთ, თქვენ შიმპანზეებთან ბევრჯერ იმუშავეთ. რა სიახლე შეისწავლეთ მათთან ურთიერთობით?
ჯეინი: სიმართლე გითხრათ ჩემთვის ყველაზე სასიამოვნო ძაღლებთან მუშაობაა და არ აშიმპანზეებთან. როდესაც კემბრიჯის უნივერსიტეტში მივედი, იქ მითხრეს, რომ არ შეიძლებოდა მესაუბრა შიმპანზეებზე, როგორც პიროვნებებზე, როგორც გონიერ არსებებზე, მათთვის უნდა მიმეცა ნომრები და არ უნდადა მერქმია სახელები. მე უნდა ვყოფილიყავი ობიექტური. ჩემმა ძაღლმა მასწავლა, რომ ისინი ცდებოდნენ, მაშინ ძალიან ახალგაზრდა ვიყავიდა დღეს მიხარია, რომ შეგვიძლია შევისწავლოთ ცხოველების ემოციები და ინტელექტუალური შესაძლებლობები, როგორც გონიერი არსებების.
ჰარი: მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ ვითვლებით განვითარებულ არსებებად, რომლებიც არიან დედამიწაზე არსებული ყველაზე ჭკვიანი ბინადრები, იმდენს ვერ ვაკეთებთ მომავალი თაობისთვის, რაც საჭიროა. ამ საკითხთან დაკავშირებით ვერ შევქმენით ისეთი ვერაფერი, რასაც გადავცემთ მომავალ თაობას.
ჯეინი: მართალია, ჩვენ მომავალ თაობას მომავალი წავართვით. შევუზღუდეთ წყლის რესურსი, გავჩეხეთ ტყეები, მივიყვანეთ გადაშენების პირად იშვიათი ჯიშის ცხოველებიდა ფრინველები, ვანაგვიანებთ გარემოს დავაბინძურებს ჰაერს, რომელსაც ვსუნთქავთ. როგორ შეიძლება, რომ მომავალი თაობა ამით კმაყოფილი იყოს?
დრო ჯერ კიდევ არის, თითოეული ადამიანი უნდა ცდილობდეს იმას, რომ ყოველდღიურად ჩვენს პლანეტას რაიმე სასიკეთო საქმე გაუკეთოს. მაშინ, როდესაც დაინახავთ, რომ ვინმე ძირს ნაგავს ყრის, შეახსენეთ, რომ ასე მოქცევა არ შეიძლევა, როდესაც შეამჩნევთ, რომ ადამიანები საჭმელს და სასმელს ღვრიან, შეახსენეთ, რომ გარშემო ბევრი გაჭირვებული ადამიანია, რომელიც გადარჩენისთვის იბრძვის. ურჩიეთ თქვენ შვილებს, რომ ცხოველებს კარგად მოექცნენ. ყველაფერი მინიმალური ნაბიჯებით იწყება.
ჰარი: ის, რაც ყველაზე მეტად მომწონს თქვენს საქმიანობაში არის ის, რომ კონცენტრირებული ხართ ახალგაზრდებზე, მომავალ თაობასა დამათ განვითარებაზე.
ჯეინი: რა თქმა უნდა, ბავშვების ცნობიერების ამაღლება თითოეული ჩვენგანის მოვალეობაა, ამის სწავლა კი ადრეული ასაკიდანვე იწყება.
ჰარი: თქვენ ყოველდღიურად უფრო და უფრო ჭკვიანი ხდებით. უკეთ აფასებთ გარშემო არსებულ საფრთხეებს და მათი თავიდან აცილების გზებს. თქვენ გამუდმებით იცვლებით, რაც გარანტია მომავლის ცვლილების.
ჯეინი: რა თქმა უნდა, ყოველი დღე რაღაცახალი, განსაკუთრებული დეტალებით გამოირჩევა. მე ყოველთვის ვსწავლობ რაღაცახალს, რაც მანამდე არ ვიცოდი, ყოველთვის ვიღებ შენიშვნებს და ვაცნობიერებ ჩემს შეცდომებს. ვფიქრობ, ადამიანებმა უნდა ვისწავლოთ როგორ მოვიხადოთ ბოდიში, როგორ ვაღიაროთ, რომ ვცდებოდით. არ უნდა ვიყოთ მატერიალისტები, ზოგიერთი ადამიანისთვის მნიშვნელოვანი მხოლოდ ფუფუნების საგნებია და ისინი ვერ ხვდებიან, რომ დედამიწაზე აღარ არის საკმარისი რესურსები და თუ უმთავრესს არ გავუფრთხილდით, ფულით და ფუფუნების საგნებით ვერაფერს შევცვლით.