ნაწყვეტი ბრიტანული Vogue-ის ინტერვიუდან, რომლის რედაქტორიც გახლდათ სასექსის ყოფილიჰერცოგინია, მეგან მარკლი, ჟურნალისტი კი პრინციჰარი. სამეფო ოჯახის ყოფილმა წევრმა ინტერვიუბრიტანელ პრიმატოლოგთან, ეთოლოგთან, ანთროპოლოგთან და ახლა უკვე აქტივისტთან, ლეგენდარულ ჯეინ გუდოლთან ჩაწერა.
პრინცი ჰარი: ჯეინ, თქვენ ხალხი გიცნობთ, როგორც ბრიტანელ პრიმატოლოგს, ეთოლოგსადა ანთროპოლოგს, თუმცა ბოლო რამდენიმეწლის განმავლობაში თქვენი საქმიანობაბუნებაზე ზრუნვას და ადამიანების უფლებებისდაცვასთან ასოცირდება. როდის გადაწყვიტეთ, რომსამუშაო მიმართულება შეგეცვალათ?
ჯეინ გუდოლი: 1986 წელს, მე მონაწილეობამივიღე კონფერენციის ორგანიზებაში, რომლისმიზანიც იყო დაკვირვება შიმპანზეებისქცევებზე სხვადასხვა, განსხვავებულ გარემოში. მე იქწავედი, როგორც მეცნიეტი და წამოვედი, როგორც აქტივისტი. სულ სხვანაირადგავათვიცნობიერე ჩვენს გარშემო არსებულიპრობლემები, სხვანაირად დავაფასე გარემოდამასში მცხოვრები ცოცხალი არსებები. ვფიქრობდი, ჩვენ ისიც კი არ შეგვიძლიადავეხმაროთ შიმპანზეებს, ნუთუ როგორშევძლებთ დავეხმაროთ ადამიანებს? ამდღიდან ყველაფერი შეიცვალა.
ჰარი: წლების გასვლასთან ერთად როგორფიქრობთ როგორი დამოკიდებულებაუყალიბდებათ ადამიანებს ამ საკითხზე?
ჯეინი: რა თქმა უნდა, არიან ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ წვლილი შეიტანონ ამსაქმეში, თუმცა ამავდროულად ჩვენ ვხედავთგულგრილად განწყობილ უამრავ ადამიანს. მთავარი შეტყობინება, რის გავრცელებასაცვცდილობ, არის ის, რომ დავფიქრდეთ, სანამრამეს გავაკეთებთ. კარგად გავარკვიოთ რასვყიდულობთ და სად, რისგან მზადდება ესა თუისნივთი, ხომ არ ეწირება ათასობით ცხოველისსიცოცხლე ამა თუ ბრენდის პროდუქციისდამზადებას. შევეცადოთ ვიყიდოთ ნაკლებისასმელი, რომელიც პლასტმასის ბოთლშიაჩამოსხმული.
ჰარი: როგორც აღნიშნეთ, თქვენ შიმპანზეებთანბევრჯერ იმუშავეთ. რა სიახლე შეისწავლეთმათთან ურთიერთობით?
ჯეინი: სიმართლე გითხრათ ჩემთვის ყველაზესასიამოვნო ძაღლებთან მუშაობაა და არაშიმპანზეებთან. როდესაც კემბრიჯისუნივერსიტეტში მივედი, იქ მითხრეს, რომ არშეიძლებოდა მესაუბრა შიმპანზეებზე, როგორცპიროვნებებზე, როგორც გონიერ არსებებზე, მათთვის უნდა მიმეცა ნომრები და არ უნდადამერქმია სახელები. მე უნდა ვყოფილიყავიობიექტური. ჩემმა ძაღლმა მასწავლა, რომ ისინიცდებოდნენ, მაშინ ძალიან ახალგაზრდა ვიყავიდა დღეს მიხარია, რომ შეგვიძლიაშევისწავლოთ ცხოველების ემოციები დაინტელექტუალური შესაძლებლობები, როგორცგონიერი არსებების.
ჰარი: მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ ვითვლებითგანვითარებულ არსებებად, რომლებიც არიანდედამიწაზე არსებული ყველაზე ჭკვიანიბინადრები, იმდენს ვერ ვაკეთებთ მომავალითაობისთვის, რაც საჭიროა. ამ საკითხთანდაკავშირებით ვერ შევქმენით ისეთივერაფერი, რასაც გადავცემთ მომავალ თაობას.
ჯეინი: მართალია, ჩვენ მომავალ თაობასმომავალი წავართვით. შევუზღუდეთ წყლისრესურსი, გავჩეხეთ ტყეები, მივიყვანეთგადაშენების პირად იშვიათი ჯიშის ცხოველებიდა ფრინველები, ვანაგვიანებთ გარემოს დავაბინძურებს ჰაერს, რომელსაც ვსუნთქავთ. როგორ შეიძლება, რომ მომავალი თაობა ამითკმაყოფილი იყოს?
დრო ჯერ კიდევ არის, თითოეული ადამიანიუნდა ცდილობდეს იმას, რომყოველდღიურადჩვენს პლანეტას რაიმესასიკეთო საქმე გაუკეთოს. მაშინ, როდესაცდაინახავთ, რომ ვინმეძირს ნაგავს ყრის, შეახსენეთ, რომ ასე მოქცევა არ შეიძლევა, როდესაც შეამჩნევთ, რომადამიანები საჭმელსდა სასმელს ღვრიან, შეახსენეთ, რომ გარშემობევრი გაჭირვებული ადამიანია, რომელიცგადარჩენისთვის იბრძვის. ურჩიეთ თქვენშვილებს, რომ ცხოველებს კარგად მოექცნენ. ყველაფერი მინიმალური ნაბიჯებით იწყება.
ჰარი: ის, რაც ყველაზე მეტად მომწონს თქვენსსაქმიანობაში არის ის, რომ კონცენტრირებულიხართ ახალგაზრდებზე, მომავალ თაობასა დამათ განვითარებაზე.
ჯეინი: რა თქმა უნდა, ბავშვების ცნობიერებისამაღლება თითოეული ჩვენგანის მოვალეობაა, ამის სწავლა კი ადრეული ასაკიდანვე იწყება.
ჰარი: თქვენ ყოველდღიურად უფრო და უფროჭკვიანი ხდებით. უკეთ აფასებთ გარშემოარსებულ საფრთხეებს და მათი თავიდანაცილების გზებს. თქვენ გამუდმებით იცვლებით, რაც გარანტია მომავლის ცვლილების.
ჯეინი: რა თქმა უნდა, ყოველი დღე რაღაცახალი, განსაკუთრებული დეტალებითგამოირჩევა. მე ყოველთვის ვსწავლობ რაღაცახალს, რაც მანამდე არ ვიცოდი, ყოველთვისვიღებ შენიშვნებს და ვაცნობიერებ ჩემსშეცდომებს. ვფიქრობ, ადამიანებმა უნდავისწავლოთ როგორ მოვიხადოთ ბოდიში, როგორ ვაღიაროთ, რომ ვცდებოდით. არ უნდავიყოთ მატერიალისტები, ზოგიერთიადამიანისთვის მნიშვნელოვანი მხოლოდფუფუნების საგნებია და ისინი ვერ ხვდებიან, რომ დედამიწაზე აღარ არის საკმარისირესურსები და თუ უმთავრესს არგავუფრთხილდით, ფულით და ფუფუნებისსაგნებით ვერაფერს შევცვლით.
