ალერგოლოგმა ბიძინა კულუმბეგოვმა წიგნი „ცხოვრება ალერგიასთან ერთად“ გამოსცა. ეს არის ერთგვარი სახელმძღვანელო არა მხოლოდ მათთვის, ვისაც ალერგიის სხვადასხვა ფორმასთან გამკლავება უწევს, არამედ იმ ადამიანებისთვის, ვისაც ალერგიული ოჯახის წევრი, ახლობელი თუ მეგობარი ჰყავს. ეს წიგნი დაეხმარება მათ ალერგიასთან ურთიერთობის გამარტივებაში და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებაში.
სანამ უშუალოდ წიგნზე გადავალთ, ზოგადად ალერგიაზე ვისაუბროთ, რა არის ალერგია? და რატომ მიიჩნევა ის 21-ე საუკუნის დაავადებად?
ბოლო სამი-ოთხი დეკადაა, ალერგიული დაავადებების მზარდი რიცხვი ფიქსირდება მთელ მსოფლიოში. ალერგიული ძირითადი დაავადებებია: ბრონქული ასთმა, რომელიც მსოფლიოში 300 მილიონზე მეტ ადამიანს აქვს, ალერგიული რინიტი, რომელიც 400 მილიონი ადამიანის ხვედრია, მათ დიდ ნაწილს დიდი რისკი აქვს, რომ ბრონქული ასთმა განუვითარდეს. ასევე, ალერგიას მიეკუთვნება კვებითი ალერგია, 200 მილიონზე მეტი შემთხვევა ფიქსირდება წელიწადში. ასევე, მედიკამენტური ალერგია, რომელიც ყველა ასაკის ადამიანში გვხვდება და მზარდია ანაფლაქსების რიცხვიც.
ალერგია ეს არის იმუნური სისტემის არასწორი პასუხი სხვადასხვა ცილოვან კომპონენტებზე, რასაც ჩვენ ალერგენებს ვუწოდებთ, ეს შესაძლოა იყოს მტვრის ტკიპიდან დაწყებული ძროხის რძის ცილით დასრულებული.
21-ე საუკუნეში სხვადასხვა ფაქტორმა მოახდინა გავლენა ალერგიული დაავადებების მკვეთრ ზრდაზე, მაგალითად, ცხოვრების დასავლურმა სტილმა. რაც უფრო ახლოსაა ადამიანი ბუნებასთან, რაც უფრო მეტია შემხებლობა ნიადაგთან, ბაქტერიებთან, ცხოველებთან. ადრეული ასაკიდან, თუ გნებავთ, მუცლადყოფნიდან ალერგიული დაავადებების რისკი მცირდება. მეტია მიკრობული ექსპოზიცია, შესაბამისად, ნაკლებია ალერგიული დაავადება. ორგანიზმის იმუნური სისტემა, ამ ხშირი შეხვედრის გამო, მას არ უყურებს, როგორც უცხოს (ანუ ალერგენს) და მის მიმართ შემწყნარებელი ხდება. ამიტომ სოფლის არეში ადამიანებს ნაკლებად ემართებათ ალერგიული დაავადებები. ამ თეორიას ჰქვია ჰიგიენური თეორია, რომელიც მეცნიერმა დევიდ სტრახანმა შემოგვთავაზა.
როდის გაჩნდა წიგნის „ცხოვრება ალერგიასთან ერთად“ დაწერის იდეა და რა იყო მიზანი?
ამ წიგნის დაწერის იდეა გაჩნდა დაახლოებით 4 წლის წინ, როდესაც „არტანუჯის“ დამფუძნებელმა, ბუბა კუდავამ, შემომთავაზა შეგვექმნა პაციენტებისთვის ორიენტირებული წიგნი, რომელიც მათ დაეხმარებოდა დაავადებების ამოცნობაში. ზოგადად, ამ წიგნში იმ რეკომენდაციების თავმოყრა იქნებოდა, რომელსაც ჩვენ, ექიმები, ყოველდღიურად ისედაც გავცემთ. ეს, ერთი მხრივ, ზოგადი პრაქტიკის ექიმებს გაგვიმარტივებდა რეკომენდაციების გაცემას – გამზადებული რეცეპტები გვექნებოდა ამა თუ იმ საკითხთან მიმართებაში. მეორე მხრივ კი, საზოგადოება იქნებოდა ინფორმირებული ამა თუ იმ ალერგიულ დაავადებაზე, რაც დაეხმარება პაციენტს პრევენციაში და ექიმთან დროული ვიზიტის დაგეგმაში.
ინფორმირებული საზოგადოება არის ძალიან დიდი ინვესტიცია, რათა ჩვენი საზოგადოება იყოს უფრო მეტად ჯანმრთელი და დაცული. სწორედ ადამიანების ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება იყო ამ წიგნის შექმნის მიზანიც.
ბევრი პრაქტიკული რეკომენდაციაა ამ წიგნში თავმოყრილი, თუ როგორ მოვუაროთ ხალიჩებს, რამდენ გრადუსზე გავრეცხოთ თეთრეული, როგორ მოვუაროთ რბილ სათამაშოებს, როგორ გავანიავოთ სახლი და სხვ. რა თქმა უნდა, განხილულია სხვადასხვა ალერგიული დაავადებების დროს როგორ უნდა ვმართოთ ის, როგორ დავიცვათ თავი და როგორ ვებრძოლოთ მას. ჩვენი მიზანიც ეს იყო – უხვი, საჭირო რეკომენდაციებისთვის თავი მოგვეყარა ერთ წიგნში.
ვისთვისაა ეს წიგნი?
უპირველესად, ეს არის პაციენტი. მაგრამ ეს წიგნი ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი იქნება იმ ადამიანისთვის, ვისაც ოჯახის წევრი ან მეგობარი ჰყავს ალერგიული, რადგან ამ წიგნის საშუალებით ისინი მიიღებენ მარტივ, გასაგებ ენაზე დაწერილ ალერგიასთან დაკავშირებულ ინფორმაციას. წიგნში დეტალურად არის აღწერილი ყველა ის მექანიზმი, რომელიც ალერგიას უკავშირდება.
ასევე, ეს წიგნი დაეხმარება ექიმებს, არა მხოლოდ ალერგოლოგებს, არამედ პედიატრებს და ოჯახის ექიმებს უფრო მეტი სასარგებლო და ალერგიული რეკომენდაცია გასცენ. მითუმეტეს, როცა ანაფილაქსაციის რისკია ან უკვე გადატანილია, ინფორმირებული უნდა იყოს მასწავლებელი როგორც სკოლის, ისე საბავშვო ბაღის, რათა ყველა ერთად ეფექტურად ვმართავდეთ ალერგიას. სწორედ ამიტომ ეს წიგნი საზოგადოების ყველა წევრისთვის არის საინტერესო და სასარგებლო.
რამდენადაა წიგნში გამოყენებული თქვენი პრაქტიკიდან „ქეისები“?
რა თქმა უნდა, ეს არ არის მხატვრული წიგნი, ეს არის ლიტერატურასა და თანამედროვე წყაროზე დაყრდნობით დაწერილი, თუმცა სხვადასხვა ქვეთავში დართულია ამონაწერი ექიმის დღიურიდან, სადაც საინტერესო შემთხვევებია განხილული, მაგალითად, როგორიცაა: კვებითი ალერგია რომ მხოლოდ კვებით მიღებულ პროდუქტზე ალერგიას არ ნიშნავს, გვყოლია ისეთი პაციენტები, რომელთაც კვერცხის შეწვისას სუნის გამო დამართნია ალერგია ან რძის ადუღებისას. შეიძლება საერთოდ არ მიირთვა საკვები და ისე დაგემართოს ალერგია, ინჰალაციური ფორმით გადადის ალერგენები. ასევე, არის მაგალითები, როცა ერთი ალერგია გვგონია და მეორე აღმოჩნდეს, ეს ეხება ლატექსს, როდესაც სტომატოლოგთან ვიზიტისას ალერგია ემართებოდა პაციენტს და ჩვენ გვეგონა მედიკამენტური, მაგრამ აღმოჩნდა, ხელთათმანებით ხდებოდა მისი პროვოცირება. ამ ტიპის მაგალითებითაა ეს წიგნი გაჯერებული და ვფიქრობ, ბევრი ადამიანისთვის იქნება ძალიან საინტერესო.
ტექსტი: სოფიო მალანია
ფოტო: ალექსეი სეროვი
