დღეს მსოფლიო ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ და რთულ ვირუსს ებრძვის. მეცნიერები აქტიურად მუშაობენ მის სიღრმისეულად შესწავლაზეც, თუმცაღა ისტორიაში დაფიქსირებულია უამრავი შემთხვევა, როცა გადატანილი ეპიდემიის მიზეზები რამდენიმე დეკადის შემდეგაც კი ამოუხსნელი რჩება. თვალი გადავავლოთ 5 ყველაზე საინტერესო შემთხვევას:
1.”მოცეკვავე ჭირი”
1518 წლის ივლისში, სტრასბურგში უცნაური “ვირუსი” გაცვრცელდა, რომელიც პირველად ვინკმე ფრაუ ტროფეას განუვითარდა. საქმე იმაშია, რომ პიონერმა ყოველგვარი მიზეზისა თუ მუსიკალური აკომპანიმენტის გარეშე დაიწყო ქუჩაში ცეკვა, დაახლოებით ერთ კვირაში კი, მას 34 ადამიანი შეუერთდა. აგვისტოსთვის “მოცეკვავეთა” რაოდენობამ 400-ს მიაღწია. თავდაპირველად, ადგილზე მუსიკოსებიც გამოჩნენ, მაგრამ როცა მოსახლეების ტერფები სისხლმა დაფარა და დაფიქსირდა გულის შეტევით გარდაცვალების შემთხვევებიც, ისინი მიხვდნენ რომ სიტუაცია სერიოზული იყო.
ადამიანები, რომლებიც ცეკვას მხოლოდ კვებისთვის და სხვა აუცილებელი მოთხოვნების გამო წყვეტდნენ, როგორც ადგილობრივ ჩანაწერებშია აღნიშნული, საკვებით მოწამვლის მსხვერპლნი აღმოჩნდენ, სავარაუდოდ, ეს იყო გაფუჭებული მარცვლეული, რომელმაც საბოლოოდ ფსიქოტროპული (LSD) ზეგავლენა იქონია მათზე.
2. “სიცილის ეპიდემია” ტანზანიაში
1962 წელს, ტანზანიის სკოლებში სიტუაცია უკონტროლო მას შემდეგ გახდა, რაც მოსწავლეებს უკონტროლო, ისტერიკული სიცილი დაეწყოთ. დაფიქსირებული სიმპტომები იყო მოუსვენრობა და სიცილით გამოწვეული ტირილი, რომელიც რამდენიმე წუთიდან საშუალოდ 16 საათამდე მერყეობდა.
აპრილისა და მაისის თვეში ამ ეპიდემიის გამო ადგილზე 14 სკოლა დაიხურა. Purdue University-ს მკვლევარის, კრისტიან ჰემპლმენის თქმით, ეს მდგომარეობა სტრესით იყო გამოწვეული, რადგან ქვეყანა დამოუკიდებლობა მხოლოდ და მხოლოდ იმ პერიოდში მოიპოვა.
3. “ძილის ავადმყოფობა” ყაზახეთში, 2013
Kalachi-ს სახელით ცნობილ ქალაქში, რომელიც ყაზახეთში მდებარეობს, 2013 წელს მოსახლეობის ერთი-მეოთხედი “ძილის ავადმყოფობით” დაინფიცირდა. ადამიანები დღეებს ძილში ატარებდნენ და გაღვიძებისას გულისრევა, თავისტკივილი და მეხსიერების პრობლემები აღენიშნებოდათ. სიტუაციაში გასარკვევად 20 000-მდე ტესტი ჩატარდა საკვებზე, ჰაერსა და წყალზე, თუმცა მოვლენა აუხსნელი დარჩა. 2015 წლის ოფიციალური მონაცემებით, სულ 152 შემთხვევა დაფიქსირდა.
4. “თავის დაკვრის” ავადმყოფობა
უცნაური ფორმის ეპიდემია ამჟამადაც აქტუალურია აფრიკაში, სადაც მისი პირველი ინციდენტი ტანზანიაში დაფიქსირდა. ეს არის მდგომარეობა, როცა 5-დან 15-წლამდე ასაკის ბავშვები უკონტროლდ ხრიან თავს ან ეწყებათ კრუნჩხვები. მსგავსი სიმპტომები, როგორც წესი, კვების პროცესში იჩენს თავს და ბუნებრივია იწვევს, როგორც ფიზიკურ, ისე მენტალურ ზიანს. ერთ-ერთი მკვლევარის თქმით, გაცილებით ნაკლებია მსგავსი სიმპტომის გამოჩენის შესაძლებლობა, როცა ბავშვები მათთვის არადამახასიათებელ საკვებს მიირთმევენ, მაგალითად, შოკოლადს. დღესდღეობით, სულ 3000-მდე შემთხვევაა დაფიქსირებული, თუმცა ზუსტი მიზეზის დადგენა ვერ ხერხდება.
5. ენცეფალური ლეთარგია
1915-1926 წლებში მსოფლიოში გავრცელდა ე.წ ძილის დაავადება, რომელმაც მილიონი ადამიანის სიცოცხლის ფატალურად დასრულება გამოიწვია, ამდენივე იყო პარალიზებული პაციენტების მდგომარეობაც. მისი სიმპტომები იყო მშღალი ხველა, გაშეშება, რაც ადამიანს კომაში აგდებდა, მისით გამოწვეული სიკვდილიანობის პროცენტული მაჩვენებელი კი, 40 იყო. ეპიდემია 1926 წელს დასრულდა, თუმცა მისი გამომწვევი მიზეზები დღემდე უცნობია.
წყარო:Daily Star/Oddee
