ხელოვნური ინტელექტი, ან AI (Artificial Intelligence), დღეს მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე აქტუალური და სწრაფად განვითარებადი ტექნოლოგიაა. ის უკვე გავლენას ახდენს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაზე, ბიზნესსა და სამეცნიერო სფეროებზე. მაგრამ რა არის AI, როგორ მუშაობს და რა შესაძლებლობები ან საფრთხეები შეიძლება მოუტანოს სამყაროს?
ყველაზე ხშირად ჩნდება კითხვა – შეცვლის თუ არა ხელოვნური ინტელექტი ადამიანს? უკვე ბევრმა პროფესიამ იცვალა სახე, ზოგის ფუნქცია ავტომატური გახდა, ზოგი კი სრულიად გაქრა. საფრთხე განსაკუთრებით მაღალია იმ სფეროებში, სადაც განმეორებადი და სტანდარტიზებული ამოცანები სრულდება. თუმცა ამავდროულად, ქმნის ახალ პროფესიებსა და შესაძლებლობებს მათთვის, ვინც მის შესაძლებლობებს სწორად აღიქვამს და ახალ რეალობას ერგება.
ხელოვნურ ინტელექტთან დაკავშირებული ერთ-ერთი ყველაზე სენსიტიური საკითხი ეთიკაა. მაგალითად, რამდენად სამართლიანია სისტემა, რომელიც ადამიანების შესახებ მიღებულ ინფორმაციას ისე აანალიზებს, რომ შედეგად შესაძლოა წარმოიქმნას დისკრიმინაციული ან მიკერძოებული გადაწყვეტილებები? როგორ უნდა დავიცვათ ჩვენი პირადი მონაცემები იმ დროს, როცა AI ყოველდღიურად სწავლობს ჩვენს ქცევებს? და ვის ეკისრება პასუხისმგებლობა იმ გადაწყვეტილებებზე, რომელსაც ეს სისტემა იღებს?
გარდა ამისა, არსებობს უფრო დიდი სისტემური საფრთხეებიც. მაგალითად, ხელოვნური ინტელექტის გამოყენება სამხედრო მიზნებისთვის, ან ისეთი მავნე დანიშნულებისთვის, როგორიცაა დეზინფორმაცია, კიბერშეტევები ან საზოგადოებრივი აზრის მანიპულაცია. ჩვენ უკვე ვნახეთ, როგორ შეუძლია AI ალგორითმებს შექმნან ყალბი გამოსახულებები და ვიდეოები – ე.წ. „დიფფეიქები“, რომლებიც რეალობას ჰგავს, მაგრამ სიმართლეს არ შეესაბამება.
მომავალი, სადაც ადამიანი და ხელოვნური ინტელექტი თანაარსებობენ, უკვე რეალობად იქცა. თუმცა, ტექნოლოგია ადამიანის ქმნილებაა, და საბოლოოდ, სწორედ ადამიანი წყვეტს AI ჩვენი საუკეთესო მოკავშირე იქნება თუ უკონტროლო ძალა.
